Czym są relacje i jaki jest ich podział?

Zdrowa relacja między dwiema osobami

Delikatnie o relacjach.
Czy warto inwestować w relacje? Zdrowe, toksyczne, bliskie – o tym i troszkę więcej w grudniowym tekście.

Zapraszam Cię w tym okołoświątecznym czasie do zgłębienia tej tajemnej wiedzy 😊.


Ćwiczenie 1 – trójkąt relacji:

Skopiuj/ wydrukuj sobie poniższy obrazek i wypisz na nim osoby, które są dla Ciebie ważne. Rodzinę możesz, ale nie musisz zawrzeć na jednym poziomi, resztę wypisz IMIONAMI na poszczególnych poziomach. Im wyżej tym relacja jest Ci bliższa (1- max bliska, 10- max oddalona).


Źródło: opracowanie własne – trójkąt relacji

Relacje społeczne

Relacje to… no właśnie co to takiego?

Większość z nas opisze relację w wyjątkowy dla siebie sposób. Jeden powoła się na relację przyjacielską, inny na rodzinną, jeszcze inny na jakąś utraconą czy taką, która zostawiła po sobie piętno. A jak brzmi Twoja definicja relacji?

Z pewnością zgodzisz się ze mną, że żeby wystąpiła relacja niezbędna jest druga osoba, z którą można nawiązać kontakt. Jest procesem dynamicznym. Oznacza to, że wymaga od nas ciągłego inwestowania (lub nie), naszych zasobów, często wymaga poświęcenia, ale przede wszystkim obecności.

 Podział relacji

W tym artykule proponuję rozróżnienie stworzone na bazie własnych doświadczeń i przemyśleń. Może pomóc Ci to zrozumieć i mam nadzieję przysłuży się do stworzenia Twojego własnego podziału.

Zaczynamy: Ranga S – Bliscy (rodzina+ coś więcej niż przyjaciele); Ranga A- przyjaciele (nie muszę spotykać się często, ale wiem, że te osoby zawsze są); Ranga B-koledzy/ koleżanki (mijając ich na ulicy zapytam co słychać, jak im żyćko płynie, czy umówię się na herbatę), E- znajomi (osoby, które mijam na ulicy i się witam- nie przechodzę obojętnie np. osoby z pracy, kiedyś poznane osoby).

Wierzę, że jeśli wcześniej nie zastanawiałeś się nad tą tematyką to po dzisiejszym artykule stworzysz swój własny niepowtarzalny podział. Niby nic a może wiele pokazać. Być może przypomni Ci o osobach, które masz gdzieś w głowie, ale na co dzień nie masz świadomości, że tam „pracują”. Jak już wyżej wspomniałem, relacja jest konstruktem dynamicznym, to też może pojawić się sytuacja, że osoby będące przykładowo kolegami czy koleżankami (ranga B) spadają do znajomych (rangi E) i odwrotnie.

Z pewnością już o tym wiesz, relacje mogą być zdrowe albo toksyczne.

Zdrowe relacje

Obyśmy mieli takich jak najwięcej, życzę tego sobie i Wam.

Okej, okej, ale kiedy poznam, że to właśnie jest zdrowe podejście?

Przykładowo: czujesz się bezpiecznie przy kimś; wiesz, że w razie potrzeby czy trudniejszych chwil ta druga osoba znajdzie dla Ciebie czas na rozmowę, spotkanie; czujesz się nieoceniany, wręcz przeciwnie czujesz się wysłuchany i zrozumiany (przynajmniej była taka próba). Możesz być sobą i czuć się „luźno”. W takich relacjach nie występuje manipulacja czy nawet perswazja. Panuję tam otwarty klimat rozmowy, przyzwolenie na wyrażanie emocji, mówienie o swoich potrzebach. Otwartość na dzielenie się doświadczeniami, przeżyciami, wartościami. Jest w nich miejsce na popełnianie błędów, na przebaczenie i dążenie do lepszego, pełniejszego i bogatszego funkcjonowania- prężność (np. w rodzinie).

Kobieta w zdrowych relacjach z drugą osobą

Toksyczne relacje

W przeciwieństwie do zdrowych charakteryzują się: niemal ciągłym ocenianiem, próbą zmiany drugiego człowieka, brakiem akceptacji i „luzu”. Poczuciem, że cały czas trzeba być ostrożnym- trzeba uważać. Niemożnością bycia sobą. Napięciem, spadkiem humoru czy nastroju, wzrastającą frustracją, utratą zainteresowań, a nawet poważnymi zaburzeniami i chorobami (np. nerwica, obsesje, kompulsje, depresja).  

Istnieją jednak sytuacje, które wymagają od nas „zaciśnięcia zębów” i trwania w pewnych relacjach.

Pisząc to mam na myśli relacje szkolne, pracownicze- jak wiemy różnie z nimi bywa. Ważne jest jednak, żeby pozostać sobą. Nie dać się wciągnąć w mechanizmy, którymi posługują się nasi rówieśnicy czy współpracownicy. Istotne jest dostrzeżenie ich jak najszybciej. Dystans może pomóc Ci zrozumieć własne emocje, a nawet uniknąć manipulacji i wciągnięcia w tę całą „grę środowiska” często hermetycznie zamkniętego. W wielu przypadkach masz wpływ na to, z jakimi ludźmi się spotykasz. Wykorzystaj to! Pamiętaj, nie WSZYSTKIE relacje są dla KAŻDEGO.

W tym miejscu powtórzę się, ale myślę, że warto: Ważne jest to, ile masz lat. Nie zmienia to jednak faktu, że należy Ci się życie w spokoju i szczęściu, w harmonii ze sobą i innymi ludźmi (w jakich relacjach?). Z należytym wsparciem i szacunkiem oraz w poczuciu bezpieczeństwa.


Ćwiczenie 2 Cena relacji1:

Do wyżej wymienionych (Ćwiczenie 1) osób dopisz co sobie cenisz w tych relacjach. W odpowiedniej chwili możesz się tym z nimi podzielić.


Za relację nie jesteśmy w stanie zapłacić czymkolwiek. Ale możemy dać siebie, swój czas, swoje zasoby, dzielić się. BYĆ.

Wskazówki do budowania relacji

  1. Pamiętaj, że każda osoba jest inna, jest wartością stąd KAŻDA RELACJA wymaga innego spojrzenia i co innego może okazać się pomocne w jej budowaniu. 
  2. Z pewnością pomocne okażą się: spotkania (częstość, mocno indywidualna sprawa), wspólna szamka, kawa/herbata. Naucz się słuchać uważnie, odłóż telefon, wyłącz tv, kiedy jesteście we dwoje niech tematy rozmów krążą wokół was, dziel się swoim doświadczeniem, daj radę, jeśli jest taka potrzeba, wspieraj, staraj się wysłuchać i zrozumieć swojego rozmówcę, BĄDŹ WDZIĘCZNY za każde spotkanie, rozmowę, za czas.
  3. W wirusowych czasach jest nam zdecydowanie trudniej utrzymać relację, nie mówiąc już o nawiązaniu nowych. Zamknięcie wielu miejsc przeznaczonych do społecznych spotkań nie pomaga. O wiele trudniej dla większości z nas jest utrzymać relację na odległość. Jednak mimo to troska o relacje wcale nie jest niemożliwa. Potraktuj czas covidowy właśnie jako próbę na utrzymanie wartościowych relacji. Być może wymagać to będzie ogromnego wysiłku wkładanego w „inne” rozmowy (telefoniczne, komunikatory), warto.
  4. Otaczaj się dobrymi ludźmi. Takimi przy których będziesz wzrastał, przy których będziesz się rozwijał, a spędzany razem czas będzie dłuższy, niż ten na zewnątrz w Sylwestra (czyli do godziny 1900).
  5. To w jakich relacjach trwasz w wielu przypadkach zależy od Ciebie. Na świecie jest mnóstwo dobrych ludzi, którzy wskażą Tobie i mi drogę do bycia jeszcze lepszym niż wczoraj!

Na koniec załączam ankietę podsumowującą ostatnie pół roku. Jej celem jest pokazanie mi w jakim wieku i w jakim mieście aktualnie jesteście + możecie dorzucić coś od siebie. Chcę poznać grupę odbiorców, dostosować słownictwo, casy, anegdoty, żeby się Wam przyjemniej czytało.

W ten piękny czas Świąt Bożego Narodzenia, masz świetną okazję do celebrowania swoich bliskich relacji. Życzę Ci byś był gotowy lub byś była gotowa na łaski jakie otrzymasz i ludzi jakich w tym czasie spotkasz. Samych wspaniałych osób i pięknych chwil.

Dziękuję, że poświęciłeś chwilkę na przeczytanie i wypełnienie ankiety. Do przeczytania już w 2021 roku!

Artykuł napisał:
Sebastian Popek – Psycholog, Trener.

 1Cena relacji za relację nie jesteśmy w stanie zapłacić czymkolwiek.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.