Ekspercko: Czym jest satysfakcja z życia?

Mężczyzna mający satysfakcję z życia

W poprzednim artykule został przytoczony konstrukt satysfakcji. Dzisiaj przeczytasz
o nim nieco więcej i dowiesz się czym jest z perspektywy naukowej. Zapraszam.

Ćwiczenie 1 Zadowolenie:

Na skali od 1 do 10. Na ile jesteś zadowolony/a ze swojego życia w tym momencie?


Start.

Czym jest satysfakcja?

Według słownika języka polskiego satysfakcja to „uczucie przyjemności i zadowolenia np. z dokonania czegoś” (Szymczak, Szkiłądź, Bik, Pakosz, Szkiłądź, 1981, s. 182). Realizacja pożądanego celu, osiągnięcie zadowalających rezultatów lub czerpanie przyjemności z działania, które może wprawić osobę w pozytywny stan (Timoszyk-Tomczak, Bugajska, 2013).

Każdy człowiek jako jednostka, ale i w relacjach z innymi, nieustannie dąży do poczucia szczęścia, do zadowolenia z własnych osiągnięć, starając się zrozumieć siebie oraz osiągać i utrzymać satysfakcjonujące relacje z innymi.

Satysfakcja życiowa wyraża stopień zadowolenia z życia na wielu płaszczyznach. Jest silnie związana z subiektywnymi doświadczeniami jednostki oraz obiektywnymi czynnikami wpływającymi na osobę takimi jak: status materialny czy dostęp do dóbr oraz kultury. Niektóre osoby, aby osiągać zadowolenie z życia potrzebują nieustannego rozwijania się, przekraczania własnych barier, angażowania się w różne działalności często związane z brakiem wynagrodzenia.

Kobieta usatysfakcjonowana swoją pracą
Źródło: Pexels.com

Od czego zależy satysfakcja  życia?

Do jednych z ważniejszych determinant satysfakcji życiowej, należą: „kondycja zdrowotna, poziom wykształcenia, sytuacja materialna, jakość relacji w rodzinie, optymizm, poczucie koherencji, sprawność fizyczna” (Zielińska-Więczkowska, Kędziera-Kornatowska, 2010, s. 13).

Badacze wskazują na to, iż lepsze zdrowie cechuje osoby w korzystniejszej sytuacji materialnej oraz osoby bardziej wykształcone (Grodzicki, Skalska, 2006, s. 42-46)

Wzrastający poziom urbanizacji oraz ułatwiony dostęp do wielu dóbr (kiedyś dostępnych tylko dla osób z klasy zamożnej), niesie za sobą mnóstwo dobrodziejstw, ale także i negatywnych skutków dla człowieka (złe nawyki zdrowotne, żywieniowe, duża ilości czasu spędzanego przed monitorem komputera czy telewizorem).

To tylko przykłady, jednak widoczny jest w nich silny negatywny związek z problemem zdrowia fizycznego. Opisana sytuacja generuje także trudności natury społecznej, w nawiązywaniu i utrzymaniu relacji (Zielińska-Więczkowska, Kędziera-Kornatowska, 2010).

Co jeszcze wpływa na jakość naszej satysfakcji?

Poważnym problemem, mającym związek z jakością życia, są choroby cywilizacyjne takie jak:

  • depresja,
  • choroby układu krążenia,
  • schorzenia nowotworowe.

Dodatkowo sytuacja w jakiej się znajdujemy zmusza nas do dłuższego czasu spędzanego przed TV, telefonem czy komputerem.

Satysfakcja z życia jest subiektywnym, poznawczym komponentem dobrostanu człowieka. Każda osoba, ocenia swoje życie, jego jakość na podstawie unikalnego, wybranego przez siebie kryterium. W skład kryterium, a właściwie kryteriów jakimi posługują się osoby wchodzą różne standardy odnoszące się do sfery życia zawodowego, relacji, a także własne predyspozycje fizyczne oraz psychologiczne.

Istotne jest więc zwrócenie uwagi na wieloaspektowość oraz wysoce zindywidualizowany proces, który sprawia, iż nie jest możliwe wyodrębnienie jednej, a zarazem pełnej definicji tego zagadnienia.

Egzystencjalny wymiar satysfakcji

W jednym z nurtów (egzystencjalnym) satysfakcja z życia rozumiana jest jako całościowa ocena życia, która może być związana z szeroko rozumianym celem życiowym. Dużą rolę odgrywa w niej aktywność życiowa. Realizacja tego celu daje poczucie szczęścia, zadowolenia, satysfakcji. Nadaje życiu sens, przez co osoba postrzega siebie jako wartościową oraz nie pozwala „wkraść się nudzie” w codzienne życie

Satysfakcja z życia to ocena zadowolenia z życia osoby, która odnosi się do indywidualnych kryteriów (standardów) (Jachimowicz, Kostka, 2009). Jest zależna od wielu czynników (np. relacje społeczne, zdrowie) oraz wpływa na nią ocena życia (obecnego), a także ocena osiągnięć (Halicka, 2004).

Jak rozumiana jest satysfakcja z życia w psychologii?

W psychologii pojęcie to jest łączone z innymi konstruktami, takimi jak szczęście, poczucie dobrostanu psychicznego, jakość i zadowolenie z życia (Timoszyk-Tomczak, Bugajska, 2013, s. 84, Zielińska-Więczkowska, Kędziora-Kornatowska, 2010).

Z racji, iż satysfakcja z życia utożsamiana jest z pojęciem jego jakości, warto w tym miejscu przytoczyć tę definicję. Jakość życia to „(…) efekt rozwoju jednostki, czyli skutek procesu konstruowania standardów porównań dla osiągalnych w czasie informacji, z jednej strony oraz wypadkowa rozłożonego w czasie procesu konstruowania sądów o życiu, będących mentalnymi reprezentacjami życia i regulatorami procesu przetwarzania napływających informacji” (Bańka, 2005, s.13). Autor wyraźnie podkreśla, że człowiek oceniający jakość życia korzysta z czterech podstawowych źródeł: przeszłych doświadczeń, teraźniejszych przeżyć, oczekiwań związanych z przyszłością oraz opinii społecznej. Poczucie jakości życia zmienia się wraz z etapem rozwoju człowieka w biegu życia (Bańka, 2005).

Kobieta na łace pośród kwiatów odczuwająca satysfakcję z życia
Źródło: Pexels.com

Według Seligmana na poczucie życiowego szczęścia, a co za tym „idzie” na satysfakcję z życia, mają wpływ trzy rodzaje czynników. Są nimi:

1.  Czynniki zewnętrzne, które dzielą się na:

  • czynności wolicjonalne (jednostka jest w stanie je kontrolować np. sytuacja materialna, stan cywilny; osoba może świadomie się nimi posługiwać jednak wymaga to pewnego wysiłku oraz koncentracji; odpowiadają za stopień zadowolenia człowieka),
  • okoliczności życiowe (fakty i zdarzenia, na które osoba nie ma wpływu, np. wiek czy płeć, wymagają przystosowania się osoby, ponieważ nie zmieniają się w czasie)

2. Czynniki biologiczne (osadzone w ludzkiej naturze) (Mazur, 2015).

Poczucie psychicznego dobrostanu jednostki narażone jest na wpływ doświadczanych przez nią zdarzeń. Poziom satysfakcji z życia będzie zależeć od trzech elementów: „długoterminowych (np. cechy osobowości), średnioterminowych (np. wydarzenia życiowe) oraz krótkoterminowych (np. aktualny nastrój)” (Basińska, Łuczak, 2014, s. 142). Dzięki badaniom prowadzonym w ubiegłych latach wiadome jest, iż satysfakcję z życia w dużym stopniu determinują osobowe właściwości oraz samoakceptacja.


Ćwiczenie 2 Moje kryteria:

Zastanów się jakie są Twoje kryteria zadowolenia z życia, zadowolenia z Twojej aktualnej sytuacji życiowej.


Podsumowując, na kształtowanie się poczucia satysfakcji z życia mają wpływ różne czynniki. W ich skład wchodzą: czynniki wewnętrzne (osobowościowe), zewnętrzne (sytuacyjne), biologiczne (genetyczne), kulturowe, zasoby osobiste, doświadczenia życiowe osoby i ich interpretację. Znaczenie ma także funkcjonowanie osoby w sytuacjach trudnych czy stresujących.

Dziękuję, że poświęciłeś chwilę. Mam nadzieję, że tekst dał Ci kilka ciekawych informacji. Pozdrawiam i życzę dobrego dnia. Do przeczytania za miesiąc. 😊

Literatura:

  • Szymczak, M., Szkiłądź, H., Bik, S., Pakosz, B., Szkiłądź C. (1981). Słownik języka
    polskiego. Warszawa: PWN (3) 182.
  • Basińska, M., Łuczak, A. (2014). Style radzenia sobie ze stresem a satysfakcja z życiaopiekunów osób z chorobą Alzheimera.
  • Mazur, A. (2015). Poczucie satysfakcji z życia osób o różnych stylach radzenia sobie ze
    stresem.
  • Bańka A. (2005). Psychologia jakości życia. Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, Poznań.
  • Timoszyk-Tomczak, C., Bugajska, B. (2013). Satysfakcja z życia a perspektywa
    przyszłościowa w starości. Opuscula Sociologica, (2), 83-95.
  • Halicka M. (2004). Rodzina – czynnik warunkujący satysfakcję życiową w starości. Annales
    UMCS, Lublin, 289-294.
  • Jachimowicz, V., Kostka, T. (2009). Satisfaction with life of elderly women. Ginekologia
    Praktyczna, 17(3), 27-32.
  • Zielińska-Więczkowska H, Kędziora-Kornatowska K. (2010). Determinanty satysfakcji życiowej
    w późnej dorosłości — w świetle rodzimych doniesień badawczych. Psychogeriatria Polska, 7, 11–16.

Artykuł napisał:
Sebastian Popek – Psycholog, Trener.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.