Etapy rozwojowe, wyzwania, kryzysy, satysfakcja

Przyszedł czas na rozwinięcie dość istotnej kwestii, a mianowicie przeczytasz dziś o etapach rozwojowych, ich zadań i pojawiających się kryzysach. Jeśli jesteś rodzicem, osobą młodą, studentem, dorosłym lub starszym to powinieneś przeczytać ten tekst 😉. Zapraszam.

Ćwiczenie 1 Wody:

Do dzisiejszego tekstu zrób sobie MAŁĄ kawę lub herbatę 😊

Dzisiejszy tekst może przydać się rodzicom, którzy nie wiedzą na jakim etapie życia mogą się znajdować oraz jak pomóc w rozwoju swoim dzieciom; osobom młodym wkraczającym w dorosłe życie, studentom szczególnie kierunków humanistycznych w tym psychologii 😊 w lepszym zrozumieniu, podsumowaniu lub utrwaleniu wiadomości z psychologii rozwojowej. Ziemski bieg życia człowieka składa się z etapów, faz lub inaczej nazywanych okresów które można podzielić ze względu na czas występowania, funkcje i zadania do wykonania.

Zaczniemy sobie od podziału życia na etapy rozwojowe. Najczęściej stosowany podział jest następujący:

1. *Niemowlęctwo i wczesne dzieciństwo (0-3 r.ż.);
2. Średnie dzieciństwo (do 5-6 r.ż.);
3. Późne dzieciństwo (do 10-12 r.ż.);
4. Dorastanie- adolescencja (do 20/26 r.ż.);
5. Wczesna dorosłość (do 35/40 r.ż.);
6. Średnia dorosłość (do 60-65 r.ż.);
7. Późna dorosłość (>60 r.ż.).

Wyżej opisany wiekowy podział życia przez wielu autorów jest podawany różnie. Dodatkowo przez m.in. zmieniający się świat niektóre fazy rozwoju ulegają przyśpieszeniu lub opóźnieniu. Każdemu z wymienionych etapów towarzyszą zadania rozwojowe oraz kryzysy, z którymi człowiek musi się zmierzyć.

Przykładowe zadania rozwojowe:

W odniesieniu do podziału wyżej*:

1. Przyjmowanie pokarmów, uczenie się rozróżniania dobra i zła, zdobywanie sympatii rówieśników;
2. Opanowanie czynności samoobsługowych, nabywanie gotowości do nauki w szkole;
3. Początki refleksji, świadomość własnych przeżyć, osiąganie pełniejszej sprawności fizycznej
4. Akceptacja siebie, rozwój i posługiwanie się zachowaniami społecznie akceptowanymi
5. Wybór partnera życiowego, podejmowanie i kontynuacja pracy zawodowej
6. Stabilność zawodowa, akceptacja starości rodziców
7. przystosowanie się do spadku sił, akceptacja własnej starości.

Kryzysy rozwojowe wg. E. Eriksona:

I. Ufność podstawowa/nieufność (1 r.ż.) oraz Autonomia /wstyd i zwątpienie (2-3 r.ż)

Cel: Dzieci muszą nauczyć się, bycia autonomicznymi oraz tego że inni troszczą się o ich potrzeby;

II. Rozwijanie inicjatywy/ Poczucie winy (4-5 r.ż.)

Cel: Podejmowanie działań- własna inicjatywa wraz z akceptacją praw innych;

III. Pracowitość/ Poczucie niższości (6-11 r.ż.)

Cel: Doskonalenie społecznych i szkolnych umiejętności;

IV. Poczucie tożsamości/ Pomieszanie ról, tożsamości (≤ 18 r.ż.)

Cel: Ustanowienie społecznej i zawodowej tożsamości;

V. Intymność– bliskie relacje/ Poczucie izolacji (19/20-25/35 r.ż.)

Cel: Uzyskanie przyjaźni, miłości i wspólnoty; samorealizacja; połączenie informacji z różnych doświadczeń;

VI. Produktywność/ Stagnacja (26-65 r.ż)

Cel: Produktywność w pracy, dbanie o relacje i rodzinę, zaspokajanie potrzeb;

VII. Integralność EGO/ Rozpacz (>65 r.ż)

Cel: Akceptacja swojego życia i siebie, nadanie sensu swojemu życiu.

Na ogół człowiek znajdujący się w wspierającym środowisku, dobrze funkcjonujący na poziomie poznawczym oraz nie mający braków w funkcjonowaniu zdrowotnym powinien radzić sobie ze zmianami, które czekają go podczas „wchodzenia na wyższy poziom” życia.

Ćwiczenie 2 Twój level:

Zastanów się na jakim etapie życia jesteś i co aktualnie należy do Twoich obowiązków.

Jednak jak to w życiu bywa, każdy i każda z nas urodził się w innej sytuacji, wychowywał się w innym domu i w innym środowisku. Nie każdy ma na tyle odporności psychicznej i wsparcia środowiska, że na wczoraj może taką pomoc uzyskać. Zdarzają się sytuacje, na które w żaden sposób nie jesteśmy poradzić sobie sami. Istotne jest aby wiedzieć jakie są przyczyny i co podtrzymuje trudność w wypełnianiu należących do Ciebie zadań oraz jakie zasoby środowiskowe i osobiste posiadasz w celu utrzymania satysfakcji z życia i swobody w utrzymywaniu go na poziomie zdrowego funkcjonowania.

Pamiętaj, że są osoby czy placówki, które w takich chwilach udzielą Wam pomocy. W razie trudności w znalezieniu takich miejsc zapraszam do kontaktu.

Dziękuję, że poświęciłeś¹ chwilkę.  Mam nadzieję, że tekst dał Ci kilka ciekawych informacji. Pozdrawiam i życzę dobrego dnia. Do przeczytania za miesiąc. 😊

¹poświęciłeś- człowieku, dalej nie przekonałem się do -łeś/-łaś.

Literatura:

• Czabała, J. C., Kluczyńska, S. (2015). Poradnictwo psychologiczne. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Park, C., Folkman, S. (1997). Meaning in the context of stress and coping. Review of General
  Psychology, 1, 115–144.
• Bień, B. (2006). Sytuacja zdrowotna osób w podeszłym wieku. W Grodzicki T., Kocemba J.,
  Skalska A. (red.). Geriatria z elementami gerontologii ogólnej. ViaMedica, Gdańsk, 42-46.
• Jankowska, M. (2017). Sposoby rozwiązywania kryzysów w teorii psychospołecznego rozwoju EH
  Eriksona w aspekcie rozwoju człowieka i zdrowia psychicznego oraz zaburzeń w rozwoju. Zespół Redakcyjny, 45.