Ile kosztuje rozdzielność majątkowa po ślubie?

Fakt zawarcia związku małżeńskiego skutkuje w świetle prawa powstaniem tzw. majątkowej wspólności ustawowej. W praktyce oznacza to, że nabyte w czasie trwania małżeństwa przedmioty oraz osiągnięte dochody rozumiane są jako część wspólnego majątku (w tym wynagrodzenia za pracę, dochody z działalności zarobkowej czy środki gromadzone na rachunkach bankowych). Osoby, którym zależy na zachowaniu większej odrębności w tej materii, mogą zdecydować się na ustanowienie rozdzielności majątkowej. Decyzję o takim rozwiązaniu można podjąć również już w trakcie trwania małżeństwa. Sprawdź, jakich formalności należy dopełnić w tym celu oraz ile kosztuje ustanowienie rozdzielności majątkowej po ślubie.

Rozdzielność majątkowa a podział majątku – różnice

Pojęcie rozdzielności majątkowej często bywa traktowane synonimicznie i niesłusznie utożsamiane z podziałem majątku. W istocie te dwa terminy wykazują między sobą znaczące różnice, a kwestie dotyczące małżeńskich ustrojów majątkowych są porządkowane i szczegółowo regulowane przez przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (art. 30-55). Na tej podstawie można stwierdzić, że rozdzielność majątkowa to rodzaj umowy między małżonkami, na mocy której każdy z nich posiada odrębny majątek, którym może dobrowolnie dysponować. Natomiast podział majątku polega na rozdziale tego, co wchodzi w skład wspólnego majątku małżonków lub byłych małżonków w momencie, gdy przestanie ich obowiązywać dotychczasowy ustrój wspólności majątkowej. Tym samym oznacza to, że podziału majątku można dokonać dopiero po ustaniu małżeństwa lub po ustaleniu między małżonkami rzeczonej rozdzielności majątkowej.

Sporządzenie umowy o rozdzielności majątkowej jest możliwe zarówno przed ślubem, jak i już w trakcie trwania małżeństwa. W praktyce umowa o rozdzielności majątkowej oznacza, że małżonkowie nie wypracowują wspólnego majątku, ale pracują na własny, osobny rachunek, zachowując dla siebie osiągane dochody, a każda ze stron ma prawo samodzielnie rozporządzać swoim majątkiem. Jeśli jednak małżonkowie zechcą nabyć wspólnie jakieś przedmioty – wówczas będą one stanowić ich współwłasność w częściach ułamkowych. Warto pamiętać jednak o tym, że jeśli do rozdzielności majątkowej dochodzi już w trakcie trwania małżeństwa, w takiej sytuacji majątek, który zgromadzili w tym czasie, będzie wchodził w zakres ich małżeńskiej współwłasności i będzie mógł podlegać podziałowi.

Ustanowienie rozdzielności majątkowej – procedura i koszt

Należy zaznaczyć, że istnieją dwa rodzaje rozdzielności majątkowej: dobrowolna oraz przymusowa. Pierwsza z nich jest powoływana na mocy stosownej umowy sporządzanej w formie aktu notarialnego, co wiąże się z określonymi kosztami. Cennik notariusza uwzględnia bowiem czas podpisania takiej umowy oraz wielkość majątku małżonków: im większy majątek, tym wyższe koszty umowy majątkowej. Z tego powodu koszt rozdzielności majątkowej podpisywanej już w trakcie trwania małżeństwa okazuje się zwykle znacznie wyższy niż w przypadku analogicznej umowy przedmałżeńskiej i może sięgać nawet kilku tysięcy złotych (jeśli wartość majątku wspólnego przekracza kwotę 1 mln złotych). Dlatego najkorzystniejszym finansowo rozwiązaniem jest podpisanie takiej umowy przed ślubem lub w momencie, gdy wartość posiadanego majątku wspólnego jest relatywnie niska.

Drugą opcją jest natomiast ustanowienie rozdzielności majątkowej na mocy orzeczenia sądowego. Przesłanką wówczas mogą być powody takie jak:

• przesadna rozrzutność i trwonienie przez jednego z małżonków wspólnego majątku,
• niegospodarność i powodowanie uszczerbku w majątku wspólnym,
• okoliczności sprawiające, że wykonywanie zarządu przez małżonków ich wspólnym majątkiem jest niemożliwe lub znacznie utrudnione,
• sytuacja, w której jeden z małżonków zaniedbuje obowiązki rodzinne, posiada nałogi lub nie pracuje na majątek wspólny czy też majątek ten trwoni,
• okoliczności niezawinione, np. długotrwała choroba małżonka.

W przypadku przymusowej rozdzielności majątkowej małżonek wnoszący pozew do sądu musi liczyć się z kosztem takiej procedury, która oscyluje w granicach kwoty 200 zł.