Przeszłość. Teraźniejszość. Przyszłość.
Ćwiczenie 1 Dobry czas nauki:
Wróć myślami do czasów przedszkolnych. Wróć do podstawówki, gimnazjum, szkoły średniej, studiów.
Jakie emocje wywołuje w Tobie każde z tych wspomnień?
Czym jest perspektywa czasowa?
To sposób w jaki człowiek postrzega swoją egzystencję na przełomie życia.
Ludzie, nawet w bliskim środowisku, mogą dzielić swoją historię życia na różne etapy. Każdy ma swoją oddzielną, wyjątkową historię, jednak występują też części wspólne (np. etap narzeczeństwa). Istotne jest to, że podział ten tworzy się automatycznie i bez udziału naszej świadomości.
Jesteśmy świadomi, że istnieje przeszłość, teraźniejszość i przyszłość, że coś było, jest i prawdopodobnie coś jeszcze będzie. W codzienności znamy pojęcie czasu, np. ile jesteśmy spóźnieni na spotkanie, za ile mamy autobus, na którą idziemy do pracy i ile czasu potrzebujemy, żeby się zebrać do wyjścia. To w jaki sposób postrzegamy czas będzie miało wpływ na podejmowane przez nas aktywności.
Osoby zorientowane na przeszłość
Wyobraź sobie człowieka chodzącego tyłem. Taki obraz świetnie pokazuje koncentrację na przeszłości. Osoba nie jest w stanie zobaczyć tego co dzieje się w danym momencie ani nie planuje w żaden sposób swojej przyszłości- co będzie to będzie. Po kilku krokach w najłagodniejszej formie potknie się i przewróci.
Osoby zorientowane na przyszłość
Wyobraź sobie człowieka idącego z klapkami (nie kuboty) na oczach, który widzi tylko to co jest przed nim. Nie widzi tego co z tyłu ani gdzie (aktualnie) stawia kroki. Jest to obraz osoby skoncentrowanej tylko na przyszłości. Ta perspektywa wykorzystana w umiejętny sposób niesie to ze sobą pewne korzyści, przykładowo: większa wytrwałość w działaniach, większa motywacja, większy procent ukończonych zadań.
Jednak istnieje też jej ciemna strona. Zbyt duża koncentracja na przyszłości może skutkować zaniedbywaniem relacji, brakiem szacunku dla innych, brakiem dbałości o własną kondycję psychiczną i fizyczną. Łączy się to z życiem pod ciągłą presją czasu, narzucanie sobie coraz to nowych celów, przymus do ciągłego osiągania sukcesów. Warto mieć marzenia, cele, plany ale również warto dać sobie na nie odpowiednią ilość czasu.
Osoby zorientowane na teraźniejszości
Tutaj człowiek idzie przed siebie, jednak ma luz. Może rozglądać się w każdą stronę kiedy chce i ile chce, bo czuje się dobrze w tym miejscu, w tej pozycji i w tym czasie.
Niestety albo „stety”, nie jesteśmy w stanie zmienić przeszłości. Pozostaje nam jedynie przepracować to co było, wyciągnąć wnioski na przyszłość, aż w końcu zaakceptować i przebaczyć osobie/om, która nas zraniła (przebaczyć ≠ zapomnieć – jest to temat bardzo obszerny).
Pamiętajmy, że z wnioskami należy być ostrożnym.
Przykładowy case: „Kiedyś miałem przyjaciela, któremu bardzo ufałem. Jakiś czas temu wyrządził mi taką krzywdę, że nie mogłem się pozbierać przez bardzo długi czas. Nikomu już w życiu nie zaufam. Ludzie z natury są źli”.
Takich wniosków unikajmy szerokim łukiem. To, że jedna, druga czy nawet siódma osoba postąpiła w podobny sposób nie oznacza, że wszyscy tak postąpią (unikajmy generalizacji). W większości przypadków nie mamy pojęcia dlaczego tak postąpili.
Wskazówka
Jedną z umiejętności wykorzystywaną przez nas w życiu codziennym powinna być elastyczność przechodzenia z jednej perspektywy czasowej w drugą, w zależności czego wymaga od nas sytuacja. Choćbyśmy się mega starali, to nie będziemy mieć wpływu na przeszłość, jednak przy odrobinie chęci i włożonej pracy możemy mieć wpływ na nasze nastawienie do przyszłości. Może dzisiaj, teraz jest czasem, do którego będziesz chciał wrócić za 5 czy 10 lat. Może dziś wydarzy się coś warte wspomnień. Wykorzystaj czas, który masz TERAZ. Im wcześniej zrozumiesz i zaczniesz wykorzystywać tę prawdę w życiu tym szybciej będziesz w stanie podnosić się nawet po mocnych ciosach, zacznij wykorzystywać trudne sytuacje na swoją korzyść.
Ćwiczenie 2 Uśmiech nie boli:
Włóż ołówek, do ust w taki sposób abyś trzymał go zębami (jakbyś się uśmiechał) i przytrzymaj go tak przez 15 sekund.
Co czujesz?
A może wiesz za co jest odpowiedzialny mięsień który pobudziłeś1,2?
Dziękuję, że poświeciłeś kilka minut na przeczytanie tego tekstu. Mam nadzieję, że informacje w nim zawarte ubogacą Twoje spojrzenie na perspektywę czasową, a może weźmiesz coś dla siebie. Cieszmy się teraźniejszością jakbyśmy cieszyli się dobrymi chwilami z przeszłości.
Artykuł napisał:
Sebastian Popek – Psycholog, Trener.
1Pobudziłeś- człowieku/ludziku, forma „aś/eś” jak we wcześniejszym artykule,
2Mięsień ten jest zaangażowany w mimikę wyrażającą radość.