Współuzależnienie to zjawisko, które dotyka dziesiątki tysięcy osób w naszym kraju. Jest bowiem elementem życia ludzi będących w bliskiej relacji z uzależnionymi. Niezależnie od tego czy nałogiem jest alkohol, narkotyki czy hazard, dotyka on nie tylko osoby uzależnionej bezpośrednio od substancji, ale także jej bliskich. Podpowiadamy, czym jest współuzależnienie, co czuje osoba współuzależniona oraz jak walczyć z tym problemem.
Współuzależnienie – co to za zjawisko?
Mało kto zdaje sobie sprawę, że osoba uzależniona – na przykład od alkoholu – nie jest jedyną, która cierpi z powodu nałogu. Psychiatrzy od lat wskazują na zjawisko współuzależnienia, które sprawia, że bliscy tej osoby również cierpią z tego powodu, chociaż fizycznie nie są uzależnione od żadnej substancji.Nałóg chorego definiuje całe ich życie, wyznacza jego rytm i schematy. Niezależnie od tego czy jesteśmy parterem, rodzicem czy dzieckiem nałogowca, także cierpimy z powodu jego choroby. Wpływa ona nie tylko na nasze samopoczucie, ale także na długotrwały stosunek do świata i innych ludzi.
Jak rozwija się współuzależnienie?
Mechanizm współuzależnienia nie rozwija się z dnia na dzień. Jest to długotrwały i mozolny proces, który pojawia się i wrasta w nasze życie, nawet jeżeli w ogóle nie jesteśmy tego świadomi. Wiele osób współuzależnionych, dopiero po odejściu od nałogowca albo po jego zerwaniu z nałogiem, odkrywa, że sami także potrzebują pomocy. Aby mogło dojść do współuzależnienia osoba towarzysząca musi być silnie związana emocjonalnie z chorym. Całe nasze życie jest wówczas podporządkowane rytmowi nałogu. To wszystko wpływa na psychikę osoby współuzależnionej oraz na cały jej stosunek do świata zewnętrznego oraz wybory życiowe.
Jakie cechy spełnia osoba współuzależniona?
Wiele osób z pewnością zastanawia się, jakie cechy wykazuje osoba współuzależniona. Wybitni amerykańscy naukowcy opracowali szereg modelowych cech i kryteriów, do których dopasowanie może wskazywać na współuzależnienie. Spośród nich wymienić można między innymi:
silne poczucie uzależnienia od drugiej osoby,
bardzo silne tendencje do wyparcia i zaprzeczania faktom,
częste popadanie w skrajności,
przejmujące poczucie pustki w życiu.
Osoba współuzależniona na co dzień czuje, że w jej życiu ciągle czegoś brak i próbuje za wszelką cenę znaleźć coś, co wypełni odczuwaną pustkę. Dodatkowo bardzo charakterystyczną cechą dla tego syndromu jest niskie poczucie własnej wartości oraz bezustannego uzależnienia od innych. Według schematu myślenia osób współuzależnionych, szczęście i powodzenie w życiu zależne są tylko i wyłącznie od innych. Nie chodzi przy tym jedynie o bliską osobę uzależnioną, ale uogólnionego innego i całkowity brak poczucia sprawczości oraz panowania nad własnym życiem.
Terapia współuzależnień – czy ma sens?
Źródło: Pexels.com
Czy istnieje jakakolwiek forma pomocy dla osób współuzależnionych? Dla wielu osób jedynym przychodzącym do głowy wyjściem jest zerwanie relacji z uzależnioną osobą. Jednak po pierwsze nie zawsze jest to możliwe, a po drugie współuzależnienie generuje problemy, które zostają w cierpiącymi na nie osobami jeszcze długo po zerwaniu problematycznej relacji.
Dobrym sposobem na radzenie sobie z nimi jest terapia dla osób współuzależnionych. Jest ona długotrwałym i mozolnym procesem, który pomaga jednak pozbyć się niepożądanych problemów w codziennym funkcjonowaniu. Pozwala nabrać pewności siebie i spojrzeć na siebie jak na jednostkę, a nie jedynie część drugiej osoby. Tego typu terapię dobrze rozpocząć, kiedy tylko będziemy mieli taką możliwość i uczęszczać na nią konsekwentnie. Tylko konsekwencja i praca nad sobą są w stanie obronić nas przed skutkami współuzależnienia.
Artykuł napisała:
Magdalena Polena – copywriterka, dziennikarka, freelancerka.
Na co dzień kolekcjonuje niepotrzebne fakty i wychowuje trzy koty.
Źródło:
Morgan Jr., JP (1991). „What is codependency?”. J Clin Psychol. 47 (5): 720–9, Lancer, Darlene (2014). Conquering Shame and Codependency: 8 Steps to Freeing the True You. Minnesota: Hazelden. pp. 63–65.
