Pytanie, jak pokonać lęk społeczny, dręczy osoby cierpiące na fobie utrudniające im życie codzienne, w tym edukację, pracę i nawiązywanie prywatnych relacji. Choć czynniki występowania fobii społecznej nie zostały dotąd jednoznacznie określone, a badacze wskazują na jej wieloczynnikowe źródła, istnieje wiele dowodów na to, że jej biologiczną przyczyną mogą stać się zaburzenia funkcjonowania neuroprzekaźników w mózgu.
Jak pokonać lęk społeczny? Od fobii społecznej do jej skutecznego leczenia
Dowodem na słuszność tej hipotezy jest fakt, iż leki regulujące pracę inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny są skuteczne w farmakoterapii fobii społecznej. Specyfiki takie obniżają bowiem nadaktywność struktury mózgowej zwanej ciałem migdałowatym, które należy do układu limbicznego mózgu odpowiadającego za odczuwanie emocji, w tym strachu i lęku. Bardzo dobre efekty leczenia fobii społecznej daje psychoterapia poznawczo-behawioralna, w trakcie której pacjent uczy się przystosowawczo reagować na stres związany z czynnikami środowiskowymi wywołującymi fobie, wykonując szereg ćwiczeń pod okiem terapeuty.
Jak fobia społeczna wpływ na codzienne funkcjonowanie?
Fobia społeczna może znacząco utrudniać codzienne życie, jednak jej leczenie, oparte zwykle na połączeniu farmakoterapii z psychoterapią, daje bardzo pozytywne efekty i dzięki temu powrót do normalnej aktywności jest możliwy.
Jak więc pokonać lęk społeczny?
Na początek warto wybrać się na wizytę diagnostyczną do terapeuty poznawczo-behawioralnego, który w razie potrzeby zasugeruje również wizytę u psychiatry. Najczęściej, w przypadku fobii złożonych, początkowe leczenie składa się z farmakoterapii i przyjmowania leków przeciwlękowych, a następnie psychoterapii. Specjaliści twierdzą, że okres całkowitego wyleczenia fobii społecznej powinien zamknąć się w dwudziestu sesjach terapeutycznych, odbywanych raz lub dwa razy w tygodniu,
Jak pokonać lęk i żyć pełnią życia?
Lęk społeczny manifestuje się na wiele sposobów. Do najpopularniejszych należy fobia społeczna zwana agorafobią. Agorafobia to strach przed wystąpieniami publicznymi, ale także publikowaniem swoich wypowiedzi, czasem również wykonywaniem i odbieraniem telefonów lub przed innymi czynnikami społecznej oceny. Jakie są objawy agorafobii? Do najczęstszych terapeuci zaliczają:
drżenie rąk,
pocenie się,
uczucie suchości w ustach,
przekonanie o pustce w głowie przez zabraniem głosu.
Źródło: Pexels.com
Podstawową formą ćwiczeń terapeutycznych jest stopniowa desensytyzacja, a więc ekspozycja na sytuacje stresujące bez oceny tych symptomów. Terapeuta poznawczo-behawioralny opracowuje z pacjentem plan leczenia uwzględniający małe kroki naprzód, na przykład zapisanie się do klubu dyskusyjnego lub na warsztat rozwojowy, po to, aby stopniowo uczyć się funkcjonowania na forum publicznym. Dzięki temu pacjent nabiera pewności siebie i przekonuje się, że jest w stanie podołać wyzwaniom. Jak pokonać lęk? Ćwiczyć i dawać sobie kolejne szanse, cieszać się najmniejszymi postępami i nie załamując różnorodnymi trudnościami, które w procesie leczenia nie są niczym rzadkim.
Jak przezwyciężyć lęk? Ćwiczenia relaksacyjne i oddechowe
Podczas leczenia fobii społecznej pacjent uczy się, jak przezwyciężyć lęk, radząc sobie nawet z napadami paniki. Podstawowe zestawy ćwiczeń to zadania odddechowe i relaksacyjne. Terapeuta uczy pacjenta, że lęk mija, kiedy organizm zostanie wystarczająco dotleniony. Zdarza się równiez, że uczenie się nowych, funkcjonalnych zachowań odprężających ciało i umysł wymaga wprowadzenia aktywności fizycznej, takiej jak biegi wytrzymałościowe, delikatna joga lub inne formy pracy z ciałem.
Pokonaj fobię społeczną i żyj po swojemu!
Fobia społeczna może być przyczyną załamań wynikających z wycofywania się z życia zawodowego i prywatnego. Dlatego tak ważne jest, aby każdy, kto doświadcza lęku lub paniki, udał się po pomoc specjalisty. Wsparcie terapeutyczne pomoże zbudować własne narzędzia radzenia sobie z sytuacjami wyzwalającymi lęki, a przecież nie da się normalnie żyć, nie zabierając głosu na forum publicznym, unikając zatłoczonych miejsc lub nie odbierając telefonu. Osoby, które pokonały fobie społeczne podkreślają, że znacząco wzrosła ich jakość życia. A taka stawka warta jest inwestycji w proces terapeutyczny, aby być sobą i żyć po swojemu bez presji lęku i dyktatury strachu.
Artykuł napisała:
Anna Kapusta – socjolożka, antropolożka społeczna
i literaturoznawczyni oraz twórczyni
i popularyzatorka tekstoterapii kulturowej w Polsce.
Stara się ciągle wprowadzać w obieg masowy
podstawy wiedzy o profesjonalnej psychoterapii.
Źródło:
Edmund J. Bourne, Lęk i fobia. Praktyczny podręcznik dla osób z zaburzeniami lękowymi, przeł. R. Andruszko, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2011.
