Skoki rozwojowe u dzieci. Jakie skoki możemy zaobserwować u dziecka do 1. roku życia?

Pojęcie skoków rozwojowych to temat tak samo popularny, jak kontrowersyjny, ponieważ nie ma żadnych badać potwierdzonych naukowo, że w ogóle istnieją. Jednak w praktyce, tysiące rodziców zauważa w rozwoju swojego dziecka symptomy, które mogłyby być potwierdzeniem tej hipotezy, dlatego warto zgłębić temat i przyjrzeć się bliżej pojęciu skoków rozwojowych u dzieci.

Definicja skoków rozwojowych pojawiła się w literaturze w 1992 roku, a autorem, który sformułował ją jako pierwszy był Frans Plooij. Według niego, w rozwoju psychicznym dziecka występują nagłe zmiany skutkujące nabyciem nowych umiejętności, które poprzedzone są tzw. „okresem regresji”, w trakcie którego dziecko może być marudne, płaczliwe i wymaga znacznie więcej opieki, niż dotychczas.

Skoki rozwojowe u dziecka do 1. roku życia

Pierwszy rok życia to intensywny okres, w którym dziecko rozwija się niemal z tygodnia na tydzień. I choć stare porzekadło mówi, iż człowiek uczy się całe życie, to właśnie 12 pierwszych miesięcy jest kluczowe, a dziecko nabiera umiejętności, które przekładają się na dalszy rozwój.

Ważne! Rozwój dziecka jest kwestią bardzo indywidualną, a każdy maluch uczy się własnym tempem. Teoria skoków rozwojowych określa przedziały, w których u dziecka powinien nastąpić progres, jednak niektóre rozwijają się wolniej, a inne szybciej. Jeśli opóźnienie nie jest drastyczne, nie ma powodów do niepokoju, a w przypadku jakichkolwiek wątpliwości, warto zasięgnąć porady lekarza pediatry.

Według Plooij, u dziecka do 1. roku życia występuje 7 skoków rozwojowych:

1 skok rozwojowy ok. 5 tygodnia życia

„Świat zmieniających się wrażeń”. Pierwszy miesiąc życia to szalone tempo rozwoju narządów wewnętrznych i metabolizmu malucha. Bodźce docierają intensywniej, niż tuż po narodzinach i zaczynają być bardziej zrozumiałe. W tym czasie możemy również zaobserwować pierwszy, delikatny uśmiech oraz pierwsze, świadome łzy.

2 skok rozwojowy ok. 8 tygodnia życia

„Świat wzorów”. Wzrasta zainteresowanie wzorami – dziecko z zaciekawieniem przygląda się mimice ludzkiej twarzy, cieniom na ścianie, przedmiotom w jego otoczeniu. Odkrywa możliwość poruszania ciałem, dlatego z radością macha rączkami i nóżkami. W pozycji na brzuszku, coraz pewniej podnosi główkę i zmienia jej pozycję.

3 skok rozwojowy ok. 12 tygodnia życia

„Świat niuansów”. Dziecko dostrzega detale, np. zmieniający się ton głosu oraz zaczyna samo wyrażać emocje za pomocą gaworzenia, czy piszczenia. Śledzi wzrokiem osoby i rzeczy. Chętnie bada „niuanse” poprzez wkładanie różnych przedmiotów do buzi.

4 skok rozwojowy ok. 19 tygodnia życia

„Świat wydarzeń”. W tym okresie maluch odkrywa ciąg przyczynowo-skutkowy, np. machanie grzechotką sprawi, że pojawi się dźwięk. Być może będzie to również skok, po którym usłyszymy pierwsze mamama lub tatata. Dziecko płynnie przekręca się z pleców na brzuszek i odwrotnie, zaczyna reagować na swoje imię oraz raczkować.

5 skok rozwojowy między 22 a 26 tygodniem życia

„Świat związków”. Półroczny niemowlak dostrzega już odległość pomiędzy poszczególnymi przedmiotami, ale także odróżnia łączące go relacje z innymi osobami. Długa nieobecność mamy może skutkować lękiem separacyjnym.

6 skok rozwojowy między 36 a 40 tygodniem życia

„Świat kategorii”. Dziecko zaczyna kategoryzować otaczające je przedmioty i odróżniać poszczególne kategorie, przyporządkowuje określone cechy do danej rzeczy, zwierząt i osób. Chętnie inicjuje zabawę. Zaczynają się pierwsze próby samodzielnego wstawania.

7 skok rozwojowy między 41 a 46 tygodniem życia

„Świat sekwencji”. Maluch rozumie już, że pewne wydarzenia następują po sobie, a osiągnięcie celu wymaga wykonanie określonej czynności. Układanie wieży z klocków, by po chwili zburzyć ją z uśmiechem na buzi? Sama frajda!

Skoki rozwojowe u niemowląt do 1. roku życia przedstawione powyżej, to jedynie punkty odniesienia, które mogą pomóc rodzicom w zrozumieniu zasad rozwoju ich pociechy. Należy pamiętać, iż rozwój społeczny i emocjonalny dziecka to bardzo skomplikowany i indywidualny proces, dlatego nie powinny być głównym wyznacznikiem, a jedynie wskazówką.