Źródła stresu i radzenie sobie ze stresem

Zestresowana kobieta

Jak zostało zaznaczone w kwietniowym artykule dzisiaj przeczytasz o źródłach stresu i sposobach radzenia sobie. Zapraszam na majowy artykuł.


Ćwiczenie 1 Daj komuś:

Prześlij komuś linka z dzisiejszym tekstem


Czym jest radzenie sobie ze stresem?

Radzenie sobie oznacza proces odzyskiwania równowagi pomiędzy możliwościami, a stawianymi przez środowisko wymaganiami. W jednej z najpopularniejszych koncepcji- Lazarus definiuje jako „proces radzenia sobie ze stresem odnosi się do poznawczych i behawioralnych wysiłków podmiotu, aby sprostać wewnętrznym lub/i specyficznym zewnętrznym wymaganiom, oceniane przez niego jako sprawdzające lub przekraczające osobiste zasoby” (Makowska, Poprawa, 2001, s.12). Na polski- poprzez proces radzenia sobie rozumie się zmniejszenie lub opanowanie potrzeb związanych z sytuacją, a także dynamiką przeżywania emocji, myślenia i działania w konkretnej sytuacji. Aby doszło do zaistnienia procesu radzenia sobie ze stresem konieczne jest wystąpienie mobilizacji sił (o dużym nasileniu), zasobów osoby zmagającej się z sytuacją stresową.

Zestresowana kobieta w pracy
Źródło: Freepik.com

Popularną teorią podziału stylów radzenia sobie jest ta dokonana przez N. Endlera i J. Parkera. W skład tej teorii wchodzi radzenie sobie skoncentrowane na:

  • Zadaniu – na rozwiązaniu;
  • Emocjach – na własnych przeżyciach i próba ich zwalczenia;
  • Unikaniu – na czynnościach zastępczych, poszukiwanie kontaktów z innymi.

Źródła stresu

Przykładowe źródła stresu:

  • Baza- brak zaspokajanych potrzeb (biologicznych, społecznych, psychicznych) niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania;
  • Sytuacje, w których zadania przekraczają nasze możliwości;
  • Sytuacje, w których brakuje nam niezbędnych przedmiotów do wykonania zadania;
  • Zagrożenie utraty osoby, przedmiotu, cenionej przez nas wartości;
  • Realna utrata osoby, przedmiotu, cenionej przez nas wartości;
  • Sprzeczna motywacja do wykonania zadania;
  • Konieczność dokonania wyboru między „dobrem, a dobrem”:
  • Trudności w miejscu pracy- długotrwały stres może prowadzić do wypalenia zawodowego (np. niedogadywanie się z współpracownikami);
  • Trudności w szkole (np. zw. z nauką, poniżanie);
  • Trudności związane z wcześniejszymi doświadczeniami oraz charakterystykami psychicznymi (np. nierozwiązane konflikty, brak wiary w siebie, poczucie winy);
  • Wydarzenia krytyczne w życiu (np. utrata pracy);
  • Trudności w pokonaniu trudności pojawiających się w życiu rodzinnym (brak zrozumienia, brak poczucia bezpieczeństwa, reorganizacja w strukturze rodziny);
  • Problemy zdrowotne (zaburzenia w funkcjonowaniu psychicznym lub/i fizycznym)
  • Trudności z akceptacją siebie;
  • Wyczerpanie emocjonalne;
  • Przemawianie przed większym gronem odbiorców- wystąpienia publiczne;
  • Nowe sytuacje;

Jak sobie radzić ze stresem?

Kbieta, która wie jak radzić sobie ze stresem
Źródło: Freepik.com

Poniżej przeczytasz o przykładowych umiejętnościach i sposobach przydatnych do poradzenia sobie w trudnych sytuacjach:

  • Poczucie humoru;
  • Dystans do siebie;
  • Koncentrowanie się na rozwiązaniu problemu;
  • Umiejętność szybkiego rozpoznawania niepokojących symptomów oraz reagowanie na nie odpowiednio szybko;
  • Wyciągnie wniosków z poprzednich wydarzeń;
  • Docenianie siebie, nawet za drobne osiągnięcia;
  • Skupienie się na rozwiązaniu napotkanej trudności;
  • Rozpisanie sobie planu działania;
  • Odpowiednie przygotowanie np. do wystąpienia;
  • Wyrozumiałość dla siebie i swoich błędów;

Ćwiczenie 2 Moje sposoby:

A Ty jakie masz sposoby na poradzenie sobie, kiedy czujesz, że „nadchodzi” stres?


W poradzeniu sobie w trudnych sytuacjach istotna jest elastyczność w działaniu. Podobna do wcześniejszych sytuacja, może wymagać od nas użycia wcześniejszych strategii lub modyfikacji stylów radzenia sobie. Ważne jest to, że bardziej niż sam stres, może zaszkodzić nam reakcja na niego.

Dziękuję za poświęcony czas. Dobrego dnia i do przeczytania za miesiąc!

Artykuł napisał:
Sebastian Popek – Psycholog, Trener.

Literatura:

  • Park, C., Folkman, S. (1997). Meaning in the context of stress and coping. Review of General Psychology, 1, 115–144. Makowska, H, Poprawa, R. (1996) Radzenie sobie ze stresem w procesie budowania zdrowia.
  • Siudem, A. (2008). Style radzenia sobie ze stresem a wybrane cechy osobowości. Annales
    Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J, Paedagogia-Psychologia, 21, 29–38.
  • Strelau, J. Jaworowska, A. (2020). KwestionariuszRadzenia Sobie w Sytuacjach Stresowych
    CISS. Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Warszawa.
  • Sygit-Kowalkowska, E. (2014). Radzenie sobie ze stresem jako zachowanie zdrowotne człowieka–perspektywa psychologiczna. Hygeia Public Health, 49(2), 202-208.
  • Makowska, H, Poprawa, R. (1996) Radzenie sobie ze stresem w procesie budowania zdrowia. W: Dolińska-Zygmunt G. (red.). Elementy psychologii zdrowia. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 69-100.

One Reply to “Źródła stresu i radzenie sobie ze stresem”

  1. Ja kiedy czuje, że zaczynam się stresować to oddycham głęboko i zamykam oczy – wiem banał, ale mi pomaga i zawsze do tego herbata z cytryną. Tak sobie radze i jak na razie mi to pomaga.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.