Psychologia jako nauka jest bardzo młodą dziedziną. Na jej obecny kształt miały wpływ trzy główne nurty kształtujące się już u początków jej powstania. Był to strukturalizm badający główną ideę treści i struktury psychiki, funkcjonalizm, który zajmował się określaniem celu danego zachowania oraz ewolucjonizm. Brał on pod uwagę wrodzone elementy warunkujące reakcję i starał się je oddzielić od wyuczonych.
Strukturalizm
Prekursorem tego podejścia do psychologii był Wilhelm Wundt. W swoim laboratorium badał reakcje na bodziec. Grupa badana miała za zadanie odpowiedzieć na pytanie „tak” lub „nie” albo nacisnąć przycisk jako reakcja na bodźce odpowiednio modyfikowane w warunkach laboratoryjnych. Badania te są powtarzalne i obiektywne. Drugim głównym badaczem działającym w strukturalizmie był Edward Titchener, będący zwolennikiem poglądu, że psychologia bada świadomość.
Funkcjonalizm
Ten nurt psychologii miał swoje korzenie w Ameryce Północnej gdzie wykształcił go William James. Jego szerokie podejście do tej dziedziny zwróciło uwagę na konieczność badania zjawisk oraz doświadczeń ludzkich. Nie zrywał całkowicie z koncepcją strukturalizmu ale ją rozszerzał ponad badanie elementów, treści i struktur. Dla niego świadomość była strumieniem, który miał interakcję ze światem. Ważniejsze znaczenie miały właśnie funkcje procesów myślowych niż treści psychiki.
Ewolucjonizm
Ten pogląd badał dobór gatunków oraz cechy jakie były przekazywane z pokolenia na pokolenie. Tu niebagatelną rolę odegrał Darwin i jego teoria ewolucji, która strąciła ludzi z piedestału doskonałości. Okazało się, że jesteśmy kształtowani przez naturę na równi z innymi gatunkami. Te osobniki, które były lepiej przystosowane do zmieniających się warunków życia miały większe szanse by przekazać potomstwu swoje cechy. Psychologia zajmująca się ewolucją bada jaki wpływ miała natura na psychikę człowieka.
Według funkcjonalizmu świadomość to zmieniający się element dzięki któremu człowiek dostosowywał się do środowiska i mógł w nim przetrwać. Ewolucjonizm stara się oddzielić warunki genetyczne od czynników środowiska, w którym człowiek się kształtuje. Strukturalizm charakteryzuje dbałość o pomiar oraz analiza statystyczna otrzymanych wyników. Każde podejście z tych trzech miało wpływ na dzisiejszy kształt psychologii.
Źródła:
- Łachman S. J. A psychological interpretation ofvoodoo illness and voodoo death, (1983)
- https://allpsych.com/
Świetny artykuł, bardzo fajnie wytłumaczone te trzy podstawowe pojęcia w psychologii. Czekam na dalsze i pozdrawiam.
Psychologia to wbrew pozorom trudna nauka. Co chwilę odkrywa się coś nowego. W tym artykule fajnie jest wytłumaczone na czym opiera się ta dziedzina wiedzy.
Trzy teorie w pigułce. Dzięki za artykuł, czegoś takiego własnie szukałam, aby było w skrócie i jasno napisane o co w tym chodzi.